“Werken in een woonzorgcentrum
is enorm veelzijdig ”

Maria begeleidt ouderen tijdens hun verblijf in een woonzorgcentrum

Als iemand haar veertig jaar geleden gezegd had dat ze als maatschappelijk werker in de ouderenzorg zou belanden, had ze het niet geloofd. Toch solliciteerde Maria Kerckhofs tien jaar later voor een job in woonzorgcentrum Wedbos. En daar heeft ze nog geen seconde spijt van gehad. “Mijn deur staat altijd open en mensen mogen op elk moment komen aankloppen wanneer ze me nodig hebben.”

Toen Maria in de jaren negentig startte bij woonzorgcentrum Wedbos, was er niet één sociaal dossier te vinden. “Ik heb als het ware mee aan de wieg gestaan van de uitbouw van de dienstverlening in het woonzorg-centrum. Ik gaf rondleidingen en informatie aan geïnteresseerde ouderen, plaatste hen op de wachtlijst, deed de opnamegesprekken van nieuwe bewoners, stelde voor iedereen een sociale fiche op … Mijn job was dus vanaf dag één heel veelzijdig en gevarieerd, en ik deed het ook meteen graag. Vandaag is Wedbos een kwalitatief woonzorgcentrum met een sterk team waar ik trots deel van uitmaak.”

De opnamegesprekken zijn een belangrijk onderdeel van Maria’s takenpakket gebleven. “Daar investeer ik nog steeds veel tijd in. Hoe beter we op de hoogte zijn van onze bewoners, hoe gerichter de zorg die we hen kunnen bieden. En omgekeerd vind ik het essentieel dat zij alle nodige informatie over onze werking en hun verblijf krijgen. Welke financiële mogelijkheden zijn er, welke afspraken gelden er in ons woonzorgcentrum, hoe kunnen we hun verblijf hier zo aangenaam mogelijk maken? Ook daarna blijf ik beschikbaar voor al hun vragen. Mijn deur staat altijd open en mensen mogen op elk moment komen aankloppen wanneer ze me nodig hebben.”

“Het is ook mijn taak om mee problemen te detecteren en op te lossen, zowel bij bewoners als op de werkvloer.” Vanuit de sociale dienst werk ik graag multidisciplinair en  zetel ik mee in het directieoverleg. Ik maakte eveneens deel uit van de werkgroepen over dementie en palliatieve zorgen. Ik heb me zelf intensief verdiept en bijgeschoold in alles wat te maken heeft met het levenseinde. Je merkt dat het zowel bij de bewoners als hun familie veel rust geeft dat er samen over gepraat wordt en dat er dingen op papier gezet worden. Dat vind ik ook heel mooi aan mijn job: dat ik mensen van begin tot einde mag bijstaan. In volle coronatijd hebben we zeker mensen teleur-gesteld omdat we zelf gebonden waren aan de regelgeving van de overheid. Dit was voor mij een heel zware periode in mijn carrière. Het feit dat mensen niet op een menswaardige manier afscheid hebben kunnen nemen van hun geliefden was zowel voor bewoners, hun familie als voor alle zorgverleners zeer zwaar om te dragen. Precies daarom vind ik het zo belangrijk om daar nu extra op in te zetten.”

“We reiken patiënten de nodige tools
aan om zelf een uitweg te zien”

Frederic werkt als verpleegkundige bij mensen met psychische problemen

Frederic is verpleegkundige in een psychiatrisch ziekenhuis. Psychiatrisch verpleegkundigen zijn net als kameleons, vindt hij. “Je moet immers altijd vertrekken vanuit de persoon die je voor je hebt. Een aanpak die bij de ene patiënt wel werkt, kan het omgekeerde effect hebben op een andere patiënt.”

“Mensen die hier terechtkomen, zijn ergens in hun leven vastgelopen en worstelen al een tijd met een bepaalde problematiek”, vertelt Frederic. “Zeker wanneer ze hier net arriveren, hebben ze vaak niet de nodige kracht, mogelijkheden of inzichten om het anders aan te pakken. Je moet als psychiatrisch verpleegkundige vooral een grote luister-bereidheid en veel inlevingsvermogen bezitten. Het is niet mijn taak om hen te tonen hoe ze het wel moeten doen, maar om hen de nodige tools aan te reiken waardoor ze zelf opnieuw een uitweg zien.”

Helaas lukt dat niet altijd. “Sommige mensen zijn moegestreden of blijven hervallen. Dat is hard om te zien, maar ik besef dat we – net als in de somatische zorg – niet iedereen kunnen helpen. Daar staat tegenover dat ik al zo vaak deel heb mogen uitmaken van een traject dat positief eindigde. Als ik daar een bijdrage in kan leveren en weet dat ik er mee voor heb kunnen zorgen dat die persoon met een heel andere mindset vertrekt uit het ziekenhuis: dat geeft mij de energie om door te gaan.”

Om ervoor te zorgen dat iedere patiënt zo goed mogelijk geholpen wordt, werken Frederic en zijn collega’s nauw samen met een team van therapeuten, psychologen, psychiaters en maatschappelijk werkers. “We hebben wekelijkse teamoverlegmomenten waarin we elke patiënt bespreken. Daar bekijken we hoe het loopt en of we al dan niet onze aanpak moeten bijsturen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat we elkaar maar één keer per week spreken. Zij springen hier ook door de week geregeld binnen om hun vaststellingen met ons te delen, en ook omgekeerd contacteren wij hen als ons iets opvalt bij een patiënt. We wachten dus zeker niet tot het teamoverleg om belangrijke observaties te delen.”

Structuur is essentieel bij Frapello. “Zowel voor de patiënten als voor de medewerkers”, zegt Frederic. “De vroegdienst loopt van 7 uur tot 15 uur, de late dienst van 13.30 uur tot 21.30 uur. Hoe mijn dag eruitziet, hangt dus voornamelijk af van de shift die ik heb. Als ik ’s ochtends start, ben ik vooral bezig met de patiënten te stimuleren. Ik ga hen wekken, we ontbijten samen, doen de dagopening en overlopen de planning van die dag. Nieuwe opnames doen we in de overlap tussen twee shiften, wanneer we met meer zijn. De therapieën lopen tot 16.30 uur. Als ik pas in de namiddag start, doe ik net het omgekeerde en probeer ik mensen wat tot rust te laten komen. Vaak hebben ze na een heftige dag nood aan een babbel, en daarvoor zijn wij er natuurlijk.”

“Er bestaat niets mooier dan ouderen
gelukkig maken”

Elma werkt als zorgkundige in een woonzorgcentrum

De 23-jarige Elma werkt elk dag met mensen die minstens drie keer zo oud zijn als zij en kan zich momenteel geen betere job voorstellen. “Het klopt dat we vaak veel werk hebben en weinig tijd om tussendoor babbeltjes te slaan, maar je kan ook met de mensen praten terwijl je hen aan het verzorgen bent hé!”

Hoewel Elma er net een heleboel nachtshiften heeft opzitten, lijkt ze vol energie te zitten en spreekt ze met ontzettend veel enthousiasme over haar job. “Wanneer mensen voor het eerst bij ons in het woonzorgcentrum komen, hebben ze het vaak heel moeilijk en hebben ze de neiging om zich af te sluiten. Velen van hen hebben dan ook net afscheid moeten nemen van de plek waar ze hun leven hebben doorgebracht. Met de nodige empathie en veel geduld slaag ik erin om toch een heel mooie vertrouwensband op te bouwen met deze mensen. Hen gelukkig maken, zien openbloeien … Er bestaat niets mooier!”

Als je met ouderen werkt, hoort afscheid nemen er helaas onvermijdelijk bij. “Het woonzorgcentrum is meestal iemands laatste woonplaats. Hen achteruit zien gaan en zien lijden: dat is verschrikkelijk. Deze week zijn we vier mensen verloren. Dat went niet. Het zwaarste vind ik om de kamer van zo’n bewoner binnen te gaan en er op dezelfde dag al iemand nieuw aan te treffen. Dan besef je echt dat die persoon nooit meer terugkomt.”

In Maasmeander werken ze met drie shifts: een ochtendshift van 6u30 tot 13u45, een late shift van 14u15 tot 22u en een nachtshift van 21u45 tot 7u de volgende ochtend. “Ik doe ze allemaal”, lacht Elma. “Maar welke shift je ook doet: die start altijd met een briefing. Bij de ochtendshift begin ik na die briefing met het verzorgen, wassen en aankleden van de bewoners. Wie klaar is, breng ik naar het ontbijt en na het eten terug naar de kamer. Rond 10u30 volgt er dan opnieuw een briefing over zaken die we die ochtend hebben opgemerkt bij de bewoners. Daarna dekken we de tafels voor het middageten en halen we de bewoners om te genieten van een driegangenmenu!”

Wanneer iedereen na de lunch terug naar de kamer werd gebracht, is er ruimte voor wat Elma ‘personeel-en-bewonerstijd’ noemt. “Dan neem ik bijvoorbeeld enkele potjes nagellak en een vijl en ga ik langs bij de bewoners om hen een manicure te geven en intussen een babbeltje te doen. ’t Is ook zo dat je die vertrouwensband krijgt. Het klopt inderdaad dat we vaak veel werk hebben en weinig tijd om tussendoor babbeltjes te slaan, maar je kan ook met de mensen praten terwijl je hen aan het verzorgen bent hé!”

“Het zit in je bloed ”

Stijn is medisch laboratoriumtechnoloog bij Rode Kruis-Vlaanderen

Samen met zijn collega-laboranten test Stijn De Boer elke voormiddag maar liefst 12.000 bloedstalen van de bloedproducten die in de vroege namiddag naar verschillende ziekenhuizen verspreid over heel Vlaanderen vertrekken. “Het bloed dat ik getest en goedgekeurd heb, zou ik zonder twijfel aan mijn eigen kinderen geven.”

“Ik werk momenteel in twee labo’s van Rode Kruis-Vlaanderen: het CELA en het HILA. Het CELA is het Centraal Donorlabo waar alle stalen van binnenkomende donaties van bloed, bloedplaatjes en plasma getest worden. HILA staat voor Histocompatibiliteit en Immuno-genetica Laboratorium – daar wordt vooral gewerkt rond orgaan- en stamceltransplantaties. In het CELA werk ik al 21 jaar, in het HILA spring ik tijdelijk bij ter ondersteuning.”

De combinatie van beide laboratoria vindt Stijn boeiend omdat ze elk een heel andere manier van werken vragen. “Elke nacht komen in het CELA zo’n 12.000 stalen toe die wij ’s ochtends moeten testen. De resultaten daarvan moeten voor 13u ’s middags beschikbaar zijn, zodat de bloedproducten tijdig verdeeld kunnen worden onder de verschillende ziekenhuizen. Die testen gebeuren automatisch. In het HILA daarentegen moet je net veel manuele handelingen verrichten en zelf resultaten interpreteren. Dankzij de intensieve opleidings-trajecten worden we als laboranten opgeleid tot experten in ons veld.”

Of de werkdruk niet erg hoog is als er elke ochtend zoveel belangrijke bloedstalen op je te liggen wachten? “Ik hou wel van wat uitdaging en probeer alles positief te bekijken. Als er iets verkeerd loopt, dan is dat natuurlijk niet fijn, maar je kan er altijd iets uit leren. Het gebeurt wel eens dat er een toestel defect is. Daarom heb ik me bijgeschoold in de werking van de apparaten die we gebruiken.”

Rode Kruis-Vlaanderen geeft haar werknemers dan ook geregeld de kans om bijscholingen op maat te volgen. “Integriteit, teamgerichtheid en zin voor initiatief en professionaliteit zijn niet voor niets de kernwaarden van de organisatie. Niet alleen is Rode Kruis-Vlaanderen een fijne werkgever, ook mijn collega’s zijn stuk voor stuk toppers.”

“Ik haal ontzettend veel voldoening uit mijn job. Als je weet waar het bloed dat Rode Kruis-Vlaanderen inzamelt zoal voor gebruikt wordt, dan weet je ook meteen waarom je het doet. Het wordt vooral ingezet voor transfusies bij trauma- en leukemiepatiënten. Het is toch altijd leuk als je weet dat je anderen hebt kunnen helpen. En ik haal ook fierheid uit wat ik doe: als ik rondleidingen geef, vertel ik er steeds bij dat ik het bloed dat ik getest en goedgekeurd heb zonder enige twijfel aan mijn eigen kinderen zou geven.”

“De relatie met patiënten is
mijn belangrijkste werkmiddel ”

Lieselotte werkt op een afdeling voor mensen met een verslavingsproblematiek

Als therapeutisch coördinator draagt Lieselotte Vermeulen verschillende petten. Ze begeleidt niet enkel patiënten maar staat – samen met het afdelingshoofd en de afdelingspsychiater – ook in voor het ondersteunen van een interdisciplinair team van verpleeg- en zorgkundigen, ergotherapeuten, creatief therapeuten, bewegingstherapeuten, psychologen en maatschappelijk werkers. Samen hebben ze één doel voor ogen: de mensen op hun afdeling zo goed mogelijk begeleiden in
het omgaan met hun verslavingsproblematiek.

Als we Lieselotte vragen wat haar zo aantrekt in haar job, hoeft ze daar geen seconde over na te denken. “Het heel intensieve menselijke contact”, antwoordt ze. “Als psychologe is de relatie en communicatie met mijn patiënten mijn belangrijkste werkmiddel. Het vraagt ook heel wat wederzijds vertrouwen. Want of je dat nu wilt of niet, je legt in zo’n relatie ook heel veel van je eigen persoon, authenticiteit en kwetsbaarheid. Uiteraard is het belangrijk dat je daarbij handelt vanuit een onderbouwd therapeutisch kader, maar de creativiteit om dat kader aan te passen op maat van de patiënt waarmee je in gesprek bent, is dat net zozeer.” Tegelijk is dat ook net wat haar job soms moeilijk maakt. “Er zijn helaas grenzen aan wat je als hulpverlener kan doen. Soms kan je mensen niet helpen en stoot je tegen die grenzen.  Op zulke momenten voel ik me als psycholoog én als mens machteloos. Maar daar leer je ook wel mee omgaan.”

Als therapeutisch coördinator weegt Lieselotte ook mee op het beleid van de afdeling en het psychiatrisch centrum. “Die combinatie vind ik ontzettend fijn. Het zorgt voor afwisseling én ik kan mijn ervaringen als psycholoog omzetten in beleidsmatig werk. Mee denken over de ontwikkeling van een dienst op een deskundige maar eigenzinnige manier – dat is echt mijn ding. Ook daar speelt creativiteit weer een onmisbare rol. Dat apprecieer ik trouwens enorm aan deze werkplek: er wordt echt gekeken naar je talenten. Ik voel me hier erg gewaardeerd als mens en als medewerker. Aangezien ik zelf ook een leidinggevende functie heb, probeer ik mijn team op dezelfde manier te benaderen. Dat verdienen zij ook, want zonder je team sta
je nergens.”

“Ik weet hoe mijn werkdag begint, maar nooit waar die eindigt”, lacht Lieselotte. “Om 8.15 uur lees ik mijn e-mails, om 8.30 uur hebben we overdracht. Dan overlopen we samen met het hele team het programma van die dag en alle patiënten, zo weten we zeker dat iedereen op de hoogte is. Tot daar het ‘vaste’ gedeelte. Afhankelijk van de dag volgt er daarna een teamvergadering afgewisseld met individuele gesprekken met patiënten of groepssessies. Daarnaast neem ik ook deel aan verschillende werkgroepen en zit ik geregeld samen met
medewerkers om hen te ondersteunen en begeleiden in hun job. Het varieert dus nogal van dag tot dag – je moet ook kunnen inspelen op de noden van het moment. Dat houdt het uitdagend!”

“Hier kan je een sterke band opbouwen”

Dries vertelt over zijn job als woonbegeleider voor mensen met een beperking

Dries is woonbegeleider van twee leefgroepen bij Kompas vzw. “Door jarenlang met dezelfde mensen te werken kan je echt een band opbouwen. Het vergt veel tijd en moeite om dat te doen maar je krijgt er wel iets unieks voor terug, dat vind je niet in elke job.”

“Ik werk met een leefgroep van zes personen en eentje van vier personen. Die laatste groep is de meest intensieve, want ze bestaat uit volwassenen met gedrags- en emotionele stoornissen. Mijn dienst start met het overlopen van de briefing van de vorige shift. Daaruit kan ik opmaken hoe alles verlopen is en of er zaken zijn waar ik specifiek op moet letten.”

Aan het begin van zijn shift wacht Dries zelf tot de bewoners tot bij hem komen. “Ik geef hen de tijd en ruimte om dat op hun eigen tempo te doen. Naarmate de dag vordert, beginnen ze meestal te ontdooien en plannen we een activiteit. Ik laat me daarvoor leiden door de sfeer van het moment. Als er bijvoorbeeld net een incident was, ga je niet gezellig een potje voetballen. Dan zorg ik er eerst voor dat de plooien worden gladgestreken. Na het middageten is er een rustmoment en nog een activiteit, we spelen dan bijvoorbeeld een spelletje of kijken naar een film. Na het avondeten zorg ik ervoor dat de bewoners rustig de nacht kunnen ingaan en maak ik de administratie in orde. Zo weten mijn collega’s van de volgende dienst ook hoe de dag is verlopen.”

“Elke dag is hier anders. Soms zijn er kleine of grote incidenten en dan probeer ik het spanningsniveau naar beneden te halen met een goed gesprek. De grootste uitdaging voor mij is omgaan met incidenten die op mijn persoon richten. Naar de cliënt toe is het belangrijk om zo snel mogelijk aan herstel te werken, ook als ik zelf nog niet echt klaar ben om die eerste stap te zetten. Gelukkig neem ik niet snel iets persoonlijk. En als ik de dag goed kan afsluiten met mijn gasten, geeft me dat veel voldoening.”

“Het is toch wel uniek om te zien wat vertrouwen kan doen. Vaak ben je de zoveelste persoon in hun leven die ze in vertrouwen moeten leren nemen.” Maar eens je dat punt bereikt hebt, is er veel mogelijk volgens Dries. “Ik ben over het algemeen een positieve persoon en probeer mijn cliënten daar ook in mee te nemen. Daarnaast straal ik ook een bepaalde rust uit en dat helpt hen om zich op hun gemak te voelen. Na verloop van tijd leer je ook heel goed om hun mimiek te lezen en weet je aan de hand van hun houding of gedrag wat voor dag het gaat zijn. Zo had ik in mijn vorige leefgroep iemand met dementie die een enorme fan bleek van een oud Aalsters liedje. Als ik dat begon te zingen, kon je pure vreugde aflezen van zijn gezicht. Het zijn die mooie momenten die ik enorm koester.” 

“Kinderen alle kansen geven,
daar doe ik het voor”

Katrien vond haar roeping als kinderbegeleider

De belangrijkste taak van een kinderbegeleider? Elk kind een warme thuis, veiligheid en geborgenheid te bieden, aldus Katrien Aerts van kinderdagverblijf ‘t Bengelhuisje. “Ik denk dat enkel mensen met een groot hart deze job kunnen doen. Je hebt bakken liefde en geduld nodig om aan de noden van elk kind tegemoet te komen.”

Veel mensen denken bij kinderopvang aan verluieren en flesjes geven, maar kinder-begeleiders doen véél meer dan dat. “We proberen ook elke dag de ontwikkeling van de kinderen te stimuleren en in te spelen op hun interesses en talenten. Dat doen we onder meer door hen te observeren op verschillende momenten. Op die manier kunnen we een kind alle kansen geven om zich zo goed mogelijk te ontplooien”, vertelt Katrien.

Ze staat er gelukkig niet alleen voor. ’t Bengelhuisje biedt plaats aan 57 kinderen die in vier groepen van ongeveer 15 kinderen opgedeeld zijn. “Bij de jongste groep blijven ze tot hun eerste verjaardag, daarna wisselen ze elk half jaar van groep tot ze naar school gaan. Op die manier kunnen we heel leeftijdsgericht werken en elk kind zo goed mogelijk voor-bereiden op een nieuwe levensfase. Dat doen we met 14 kinderbegeleiders. Ikzelf sta met drie collega’s bij de oudste peuters. Doordat we zo nauw samenwerken, zijn we erg goed op elkaar ingespeeld. We zijn een hecht team. Geen van ons werkt voltijds, wat ervoor zorgt dat we de nodige ademruimte hebben en gemotiveerd komen werken. Dat vind ik zelf heel belangrijk, want als jij je goed voelt, dan breng je dat ook over op de kinderen en je collega’s. Daarnaast worden we ook ondersteund door pedagogische coach Dorien Lemmens. Onze dienstverantwoordelijke Laura Smeyers neemt dan weer de inschrijvingen en het administratieve luik voor zich.”

Hoewel geen enkele dag er hetzelfde uitziet, wordt er wel veel routine aangeboden. “Jonge kinderen hebben nog veel nood aan voorspelbaarheid. Eén collega zorgt voor de opening om 6u30 en vanaf dan komt er ongeveer elk uur een collega bij tot 10u. Tot 9u zitten alle kindjes en begeleiders samen in één ruimte, daarna gaan ze naar hun eigen leefgroepen. Om 9u30 drinken we soep, daarna bieden we een activiteit op maat aan, is er een verluier-moment en om 11u volgt de lunch. Na de middagdut worden alle kinderen opnieuw verluierd en aangekleed en eten ze een drie-uurtje. Daarna volgt opnieuw een begeleide activiteit. Rond 16u30 verzamelen we opnieuw in de centrale ruimte met alle kinderen en begeleiders. De ouders kunnen hen ophalen tot 18u30. Een babbeltje met hen hoort er uiteraard ook bij – we zorgen immers de hele dag voor hun kostbaarste bezit.”

“Verpleegkundigen zijn
de centrale spil”

Als eerste aanspreekpunt voor patiënt en familie vormen we de schakel tussen hen en de andere zorgverleners

Verpleegkundige Jeroen Van Engeland gaat met plezier naar het werk. “Zieke mensen beter helpen worden, geeft me niet het gevoel dat ik moet gaan werken. Elke dag is hier anders en routine sluipt er niet snel in. Ik krijg voortdurend nieuwe situaties voorgeschoteld, waardoor ik bijna elke dag een extra zetje krijg om nog beter te worden in wat ik doe.”

Jeroen is verpleegkundige in AZ Sint-Maarten op de afdeling pneumologie. “We hebben veel chronisch zieken op onze afdeling, hen zien we dus regelmatig terugkomen. De conti-nuï-teit in zorg die ik kan opbouwen met patiënten vind ik fijn. Hoewel het voor hen uiteraard geen goed nieuws is om opnieuw in het ziekenhuis te belanden, zijn ze wel blij om een bekend gezicht terug te zien. Als verpleeg-kundige sta ik de patiënt zo goed mogelijk bij in diens zorgtraject. Aan het begin van de dag bekijk ik de vitale parameters en stel ik mijn zorg daarop af. Hier komen veel verpleeg-technische aspecten aan bod zoals het toedienen van medicatie, wondzorg, bloed afnemen of een infusie. Daarnaast zorg ik ervoor dat de nodige onderzoeken uitgevoerd worden.”

“De verpleegkundige is een soort spilfiguur in de verzorging van de patiënt. We komen met alle zorgverleners in aanraking en begeleiden de patiënt in alle aspecten van zijn verzorging. Zo raadplegen we bijvoorbeeld de sociale dienst die de thuissituatie grondig bekijkt of schakelen we een diëtist in als eten moeizaam verloopt. Het multidisciplinair werken bevalt me erg, ik werk onder andere samen met de arts, kinesist en tabakoloog. Omdat we overal nauw bij betrokken zijn, kunnen we de patiënt ook goed informeren. Helaas is er door de hoge werkdruk niet altijd voldoende tijd voor een uitgebreid gesprek.”

Naast zijn rol als verpleegkundige werkt Jeroen ook twintig procent van zijn tijd als project-medewerker, vooral in een onder-steunende rol. “In die functie ondersteun ik de collega’s om wetenschappelijk onderbouwd te kunnen werken. In een database raadpleeg ik de laatste nieuwe methodes om te zorgen voor onze patiënten. Dat is iets nieuws waar ik erg enthousiast over ben. Het helpt me up-to-date te blijven over nieuwe technieken en geeft de collega’s op de werkvloer duidelijke informatie over hoe bepaalde verpleegkundige handelingen uit te voeren. Die kennisoverdracht komt ook terug in het samenwerken met studenten verpleegkunde: een grote verantwoordelijkheid, want je wilt hen goed opleiden. Aan uitdagingen heb ik hier alvast geen gebrek. Ik werk in een innovatieve en steeds veranderende omgeving en zie ook nog doorgroeimogelijkheden in de toekomst. Het mooiste aan de job blijft toch de welgemeende dankjewel van patiënten die je terug op de been geholpen hebt. Daar kan niets tegenop.” 

“Werken in een horizontale organisatie
is erg dankbaar”

Hanna rolde na een burn-out in een nieuwe job die haar energie geeft, zowel op de werkvloer als thuis

“Als ik mijn zoontje uitleg wat ik doe op het werk, zeg ik dat ik mensen help om een afspraak te maken als ze ziek zijn. Maar het is natuurlijk wel wat ruimer dan dat”, vertelt Hanna Verhoeven. Samen met de andere onthaalmedewerkers is ze het eerste aanspreekpunt als je naar het Gentse Wijkgezondheidscentrum De Kaai belt of er binnenstapt.

“Aan de hand van wat de patiënt vertelt, schat ik in wat de dringendheid van hun probleem is, wie van onze zorgverstrekkers het best geplaatst is om hen te helpen en binnen welk tijdsbestek dit moet gebeuren”, vertelt Hanna. “WGC De Kaai heeft een uitgebreid aanbod en dankzij de triage aan het onthaal kunnen mijn collega’s gericht te werk gaan. Daarnaast voer ik ook administratieve taken uit, zoals het in orde maken van terugbetalingen, het boeken van videotolken en het opvolgen van afwezigheden.”

Goed communiceren is de grootste uitdaging van haar job. “Soms heb je mensen voor je die de taal niet goed machtig zijn en dat kan al eens tot misverstanden leiden. Natuurlijk lukt het niet altijd om iedereen onmiddellijk tevreden te stellen. Soms moet ik patiënten realistische verwachtingen geven of een beetje aansturen in hun eigen planning. Als je weet dat je doos medicatie bijna leeg is, bel je niet naar ons wanneer je aan de laatste pil begint”, zegt Hanna lachend. “Nu, ik stel me altijd positief op en krijg zo ook wel makkelijk een glimlach terug.”

“Op momenten dat het erg druk is, moet ik me focussen om maar één ding tegelijk te willen doen: de patiënt zo snel en correct mogelijk aan een afspraak helpen. Wanneer het rustiger is, maak ik er ook tijd voor om een luisterend oor te bieden. Soms komen patiënten heel geladen of zelfs agressief binnen en dan helpt het dat ze hun verhaal bij je kwijt kunnen. Ik vind het interessant om met al die verschillende situaties om te gaan en durf ook doorvragen wanneer het nodig is. Je hebt als onthaalmedewerker een portie assertiviteit nodig.”

“De Kaai is een erg horizontale organisatie – iedereen mag hier mee nadenken over wat nog beter kan. Inspraak wordt aangemoedigd en gewaardeerd en dat apprecieer ik enorm. In combinatie met de leuke collega’s en het sociaal contact met de patiënten vind ik dit een erg fijne job. Mijn vorige job als zorgverlener was erg veeleisend en het lukte me niet goed om mijn grenzen te stellen.” Toen ze aan deze job begon, dacht ze dat ze er snel op uitgekeken zou zijn. “Niks blijkt minder waar, er is best veel afwisseling binnen een duidelijk afgelijnd takenpakket. Dat ik nu ook terug energie over heb als ik thuiskom na het werk is een verademing voor mij. Dankzij deze job heb ik de ruimte gekregen om verder te zoeken naar wat me deugd doet op en naast het werk. Ik zie me ooit zeker nog terugkeren naar een job als hulpverlener, dat zit nu eenmaal in de aard van het beestje. Wanneer? Geen idee. Geen haast mee.”

“Wij zijn het
ontbrekende puzzelstukje”

Tinneke Claes is een van de weinige zelfstandige ergotherapeuten in Vlaanderen

“Volgens mijn patiënten vervolledig ik als ergotherapeut hun zorgaanbod met een essentieel stukje zorg dat ze nog misten in hun revalidatie”, zegt Tinneke Claes. “Wanneer ik een patiënt zijn zelfredzaamheid kan bevorderen schenkt me dat enorm veel voldoening. Ik ben fier op mijn job, maar het is niet makkelijk om de erkenning te krijgen die we verdienen.”  

“Als ergotherapeut maak ik deel uit van de eerstelijnszorg. Ik onderzoek hoe ik mijn patiënten met een beperking zo goed mogelijk kan begeleiden zodat ze terug kunnen partici-peren in de maatschappij. Daarnaast geef ik ook opleidingen rond valpreventie, zowel aan collega’s uit de zorgsector als aan rusthuisbewoners.”

“Ergotherapeuten hanteren een holistische aanpak. Ik bekijk alle dagelijkse activiteiten van mijn patiënt en hoe we die, met bepaalde technieken, terug mogelijk kunnen maken. Dat gaat van zichzelf opnieuw leren aankleden tot een hobby zoals kaarsen maken terug oppikken. Uniek is dat we daarbij ook naar de thuissituatie kijken. Iedereen zal immers op een eigen manier koken of zich aankleden. Daarnaast is er ook een steeds grotere vraag naar zorg op maat. Hoewel er al veel hulpmiddelen op de markt zijn, gaan ergotherapeuten vaak nog een stapje verder in het bedenken van creatieve oplossingen. Zo heb ik collega’s die aan de slag gaan met een 3D-printer om aangepast bestek of een haarborstel te maken. Het is leuk en uitdagend om oplossingen op maat aan te reiken, al bots ik daarbij soms ook op mijn eigen grenzen. Gelukkig is er veel verbondenheid tussen collega’s en delen we onze expertise met elkaar.”

De terugbetaling van ergotherapie is momenteel erg beperkt, al ziet Tinneke een toename van long covid patiënten sinds deze sessies wel terugbetaald worden. “Het frustreert me dat we in Vlaanderen de meerwaarde van ergotherapie in de eerste lijn zo beperkt waarderen. Nochtans is het in andere Europese landen al langer duidelijk hoe waardevol we zijn. Door het gebrek aan terugbetaling is er geen vlotte doorstroming van patiënten en krijgt ons beroep niet de erkenning die het verdient. Dat verklaart ook waarom er zo weinig voltijds zelfstandige ergotherapeuten zijn.”