Zorg is duurzaam
Zorg is … duurzaam
Duurzaamheid in al zijn facetten
Bij Vondels vzw is zelfgemaakt écht zelfgemaakt
Vondels vzw biedt ondersteuning op vlak van wonen, werken en vrije tijd aan meerderjarige personen met een (vermoeden van) beperking. Dat doen ze op een zo duurzaam mogelijke manier, in de ruime betekenis van het woord. “Bij elk van onze projecten zetten we in op circulair werken, korte keten en lokale samenwerkingen. Op die manier zorgen we zowel op ecologisch als op relationeel vlak voor duurzaamheid.”
Zo opende de vzw, samen met enkele andere organisaties die mensen ondersteunen met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt, vorig jaar de bistro- en soepbar Soeperheroes. “Daar werken we met eigen gekweekte groenten, zetten we in op samenwerking met lokale handelaars en hebben we oog voor een zo kort mogelijke keten”, vertelt Liesbeth Verbanck, directeur personeel & organisatie.
Diezelfde manier van werken vind je ook terug in de woonvormen en dagcentra van Vondels. “We koken elke dag vers met zoveel mogelijk producten uit onze tuin en dagbestedingsproject De Milieuboerderij. Daar staan een deel van onze cliënten in voor het kweken van biolo-gische groenten en fruit. Dat levert meer producten op dan we zelf op krijgen, dus wordt er ook een deel van verwerkt om te verkopen. Neem nu onze appeloogst. Daarmee maken we appelsap dat we verkopen in onze eigen winkel op de boerderij. Maar in die periode wordt er in onze verschillende huizen ook massaal appelmoes, appeltaart en appelcake gemaakt – en met veel smaak gegeten”, lacht Liesbeth.
“In dagcentrum De Pelgrim maken we dan weer ambachtelijke confituren die erkend zijn als 100% West-Vlaams streekproduct.” Maar of het nu gaat over kweken, verwerken of verkopen: bij alles worden de cliënten betrokken. “We zetten bewust in op hun talenten en op wat ze graag doen. Ze worden daarbij waar nodig uiteraard ondersteund, maar we proberen steeds om hen zoveel mogelijk inspraak te geven en autonoom te laten werken. De ene is goed in stickers plakken, de andere schilt liever fruit en nog iemand anders zit liever met de handen in de aarde. Variatie genoeg hier, en dat zorgt er ook voor dat elke cliënt kan doen wat hij of zij graag doet.”
Ook wanneer cliënten ouder worden en/of hun talenten veranderen, zorgen ze er bij Vondels voor dat de dagbesteding daar steeds zo goed mogelijk op wordt aangepast. “We proberen ook duurzaam te zijn wanneer het gaat om mensen. Zo staan onze cliënten centraal en willen we hen levenslang bijstaan. Waar nodig passen we onze infrastructuur en begeleiding aan. En wanneer we zelf geen zorg kunnen bieden, doen we beroep op netwerken en externe hulp uit de buurt. Op die manier zijn we een echt ankerpunt.”
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
Wil je graag op de hoogte blijven van het laatste nieuws bij
Dag v/d Zorg? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.
Zorg is inteam
Zorg is … inteam
“Zorgen voor ouderen zit in mijn DNA“
Stephanie runt net als haar ouders een woonzorgcentrum
Dertig jaar geleden startten de ouders van Stephanie Deryckere hun eigen woonzorgcentrum in de Brusselse rand. Vandaag zet zij de traditie voort in haar eigen woonzorgcentrum Walfergem in het centrum van Asse. “Je ziet bewoners hier echt herleven.”
Stephanie en haar zus Sophia erfden beiden de ondernemingzin en passie voor ouderen-zorg. Net als hun ouders studeerden ze verpleeg-kunde. Daarna behaalden ze ook nog een master in de gezondheidszorg en de geronto-logie, en vandaag runnen beide zussen een woonzorgcentrum. “Ik ben als het ware opgegroeid in het woonzorgcentrum. Het zit in mijn DNA om voor ouderen te zorgen”, aldus Stephanie Deryckere.
Stephanie was pas 27 toen ze in 2015 een gloednieuw woonzorgcentrum met plaats voor 117 woongelegenheden uit de grond stampte in Asse. Vandaag leidt ze WZC Walfergem samen met haar schoonbroer Michiel Thienen, die eveneens een achtergrond heeft als spoed-verpleegkundige. “Walfergem is een echt familiebedrijf. We staan zeer dicht bij onze bewoners en hun families en trachten voor ieder van hen zorg op maat te bieden. Hun persoonlijke wensen en verlangens zijn ontzettend belangrijk voor ons. Daarom hechten we veel belang aan inspraak van bewoners en kozen we bewust voor een kleinschalig concept met maximaal twintig mensen per leefgroep, zodat mensen de aandacht krijgen die ze verdienen.”
“Bewoners moeten zich in de eerste plaats goed voelen
en het gevoel hebben dat ze hier echt thuiskomen.”
Het woonzorgcentrum beschikt over een gemotiveerd onderhoudsteam, keukenteam en uitgebreid paramedisch team met onder andere een logopedist, een ergotherapeut, een diëtist en kinesitherapeuten, maar ook een psychologe en woon-leefbegeleider. “Bewoners moeten zich in de eerste plaats goed voelen en het gevoel hebben dat ze hier echt thuiskomen. Precies daarom focussen we niet louter op het zorgaspect, maar eerder op het wonen en leven in het woonzorgcentrum.
We voorzien een ruime keuze aan activiteiten en ontspanning zodat er voor ieder wat wils is. Er zijn verschillende gezellige ontmoetingsplekken waar mensen kunnen vertoeven met hun medebewoners of bezoekers. Ouderen die soms al een tijdlang alleen waren, bouwen hier opnieuw sociale contacten op. Je ziet hen echt herleven. We bieden ook kort- en herstel-verblijf aan voor mensen die tijdelijk opgenomen moeten worden na een operatie of ter ontlasting van hun mantelzorger.
Daarnaast beschikken we over dertig assistentie-woningen voor mensen die wat meer zelfredzaam zijn, maar toch een veilige omgeving zoeken.”
Het familiale karakter van het Walfergem toont zich ook in het personeelsbeleid. “Openheid en een transparante communicatie liggen voor ons aan de basis van een goede samenwerking. We zetten sterk in op de competenties van medewerkers en bieden hen heel wat mogelijkheden tot bijscholing. Als ik zie hoe zij iedere dag het beste van zichzelf geven voor onze bewoners, dan kan ik dat alleen maar ontzettend waarderen. Onze medewerkers zijn het hart van de zorg.”
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
Wil je graag op de hoogte blijven van het laatste nieuws bij
Dag v/d Zorg? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.
Zorg is dichtbij
Zorg is … dichtbij
In het ziekenhuis bevallen zoals thuis
AZ Monica zet in op baby- en moedervriendelijke materniteit
In 1991 lanceerden de Wereldgezondheidsorganisatie en UNICEF het Baby Friendly Hospital Initiative met als doel om elke baby en moeder in een ziekenhuis de beste kansen te geven op vlak van gezondheid en welzijn. Ons land telt momenteel dertig ‘babyvriendelijke’ materniteiten. Zo ook AZ Monica, waar je zelfs (net als) thuis kan bevallen in het ziekenhuis.
AZ Monica bezit het internationale kwaliteitslabel ‘Babyvriendelijk Ziekenhuis’ sinds 2013. Maar de eerste stappen in die richting werden al gezet in 2006, nadat ons land een actieplan uitwerkte om ervoor te zorgen dat toekomstige en jonge ouders betere informatie krijgen in materniteiten en gesteund worden in hun keuzes. Hoofdvroedvrouw Karima Soussi was er toen ook al bij. “In het begin heeft het zeker wat werk gekost om alle neuzen in dezelfde richting te krijgen, maar vandaag is iedereen – van vroedvrouw tot gynaecoloog en pediater – mee.
De filosofie is uiteindelijk ook vrij simpel en is wat mij betreft net zozeer ‘moedervriendelijk’: het gaat er vooral over dat we vrouwen goed informeren zodat zij op basis daarvan hun eigen keuzes kunnen maken. Wij gaan nooit iets doen waarmee een vrouw niet instemt, hoe klein het ook lijkt. Want dingen die voor de ene persoon klein lijken, zijn voor iemand anders misschien wel heel ingrijpend. En we willen net zoveel mogelijk stress wegnemen, niet creëren.”
Mede daarom ontstond ‘De Living’, een verloskamer die eruitziet als een gezellige studio zonder ziekenhuisapparatuur en bijhorend gebiep. “De aansluitingen voor die apparatuur is er wel indien nodig, maar ze zitten goed verstopt”, lacht Karima. “De Living is de ideale oplossing voor wie eigenlijk thuis wil bevallen met de geruststelling van een ziekenhuis bij eventuele complicaties.”
“Het gaat er vooral over dat we vrouwen goed informeren
zodat zij op basis daarvan hun eigen keuzes kunnen maken”
Een van de belangrijkste vuistregels van een babyvriendelijk ziekenhuis, is ‘moeder en kind bij elkaar’. “Na de geboorte leggen we de baby meteen bij mama op de borst, ook na een keizersnede. We moedigen minstens een uur huid-op-huidcontact aan terwijl we de navelstreng laten uitkloppen. Door zo dicht bij elkaar te liggen, reguleert zo’n kleintje het snelst zijn ademhaling, bloeddruk, hartslag en lichaamstemperatuur. Dit is eveneens een ideaal moment om signalen van de baby te
leren begrijpen en een eerste keer te voeden. De eerste zorgen, zoals wegen en meten, worden pas daarna uitgevoerd.”
Ook als een baby opgenomen moet worden op de afdeling neonatologie worden ouders aangemoedigd om zo vaak mogelijk bij hun kindje te zijn. “Ze zijn letterlijk 24 uur op 24 welkom. Wij kunnen immers wel de juiste medische zorgen verlenen, maar liefde en huid-op-huidcontact zijn net zo belangrijk voor het herstel en de groei van een kindje. Daarom hebben we aparte ruimtes voorzien op de afdeling, zodat mensen de nodige privacy hebben en rustig kunnen bonden met hun kindje.”
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
Wil je graag op de hoogte blijven van het laatste nieuws bij
Dag v/d Zorg? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.
Zorg is innovatief
Zorg is … innovatief
“Hier heerst een echte start-upcultuur”
BZIO is een voorloper in orthopedische en neurologische revalidatie. In Oostende en (ver) daarbuiten. “Ja, noem ons gerust pioniers. Innoveren zit nu eenmaal in ons bloed”, zegt een bevlogen directeur Nick Marlein.
BZIO (Bundeling Zorginitiatieven Oostende) is een zorgorganisatie met 126 jaren op de teller: ontstaan als sanatorium in 1897 met al snel de focus op orthopedie en revalidatie en in de beginjaren sterk georiënteerd op kinderen. Na de doortocht van de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog verrees het, letterlijk en figuurlijk, als een feniks uit zijn as. Directeur Nick Marlein: “Na de jaren vijftig werd het een orthopedisch ziekenhuis en vanaf eind jaren tachtig kwam de klemtoon op revalidatie, met
nog steeds focus op orthopedie maar ook op neurologische revalidatie, zoals verlammingen, beroertes, ruggenmergletsels en amputatiezorg.”
Anno 2024 wil BZIO als revalidatieziekenhuis en -centrum een referentie zijn voor functionele revalidatie op kwalitatief, veilig en wetenschappelijk hoogstaand niveau. Het richt zich op zowel gehospitaliseerde als ambulante patiënten met verworven aandoeningen. “In ons revalidatieziekenhuis kunnen patiënten terecht met recente aandoeningen aan het zenuw- of bewegingsstelsel. Hospitality is naast kwaliteit bieden één van onze grootste troeven. Je krijgt hier een hotelgevoel, met zeezicht, lekker eten (geen koude lijn, red.) en een heel persoonlijke benadering. Wie hier start met een revalidatietraject – denk aan patiënten met een knie- of heupprothese of orthopedische letsels – krijgt van de eerste tot de laatste dag dezelfde kinesist. We hebben 125 erkende bedden over vier verblijfsafdelingen; die zijn dagelijks volzet. Maar ondertussen is onze ambulante populatie groter dan onze residentiële.”
In BZIO werken multidisciplinaire teams, die bestaan uit kinesisten, verpleegkundigen, zorgkundigen, logistieke medewerkers, revalidatieartsen, zaalartsen, logopedisten, diëtisten … “We werken ook samen met het ziekenhuis AZ Sint-Jan in Brugge voor specialistische consultaties zoals bijvoorbeeld pediatrie, orthopedie en plastische geneeskunde. We hopen dit nog verder uit te breiden de volgende jaren. Daarnaast hebben we onze eigen radiologiedienst die we samen met de radiologie associatie AZ Sint-Jan en AZ Sint-Lucas Brugge uitbaten.”
Platte organisatie = veel eigenaarschap
Dit is een zorgorganisatie met een sterke identiteit, dat voel je. “Je bedrijfscultuur is het vertrekpunt van alles. Ik koester ons personeel, daarom moet je ervoor zorgen dat ze autonomie en inspraak hebben. Creëer een verhaal dat inspirerend is. Ze moeten ook weten waar het verhaal naartoe gaat. En je mag als zorgorganisatie niet blijven vasthangen in het verleden.”
De organisatiestructuur van BZIO is heel vlak, met korte overleglijnen en weg van de complexiteit. “We hebben de silo’s eruit gehaald”, vertelt Nick. “Het klassieke, hiërarchische patroon van verpleegkundige en hoofdverpleegkundige hebben we afgeschaft. We hebben alle stakeholders daarbij betrokken, van artsen over ondersteunende diensten tot onze sociale partners. We promoten eigenaarschap en ondernemerschap.
“Wie hier start met een revalidatietraject,
krijgt van de eerste tot de laatste dag dezelfde kinesist”
Medewerkers worden verlamd als ze het gevoel hebben dat hun voorstel tot oplossing toch geen gehoor zal krijgen bij de bazen ‘boven’ hen. Daarnaast willen we ook sneller problemen detecteren. We willen een cultuur creëren waarbij problemen bespreekbaar worden. We hanteren een kmo-mentaliteit waarbij leidinggevenden een kleine kmo leiden en ervoor zorgen dat alles gestroomlijnd verloopt.”
Zoek geen voorspelbaarheid
Hun focus op innovatie ligt niet alleen in de arbeidsorganisatie maar evenzeer in de toepassing van geavanceerde technologieën zoals virtual reality en in de continue scholing van het personeel in de nieuwste therapeutische inzichten. Een cultuur van experimenteren en pionieren met nieuwe methoden, zeg maar. Nick: “We willen al onze medewerkers uitdagen, onder andere via opleidingen op maat. In sollicitatiegesprekken zeggen we reeds: ‘Als je voorspelbaarheid zoekt, sorry, maar dat vind je niet bij ons. Als je als persoon heel snel wil evolueren en kansen krijgen, zal je dat hier wel vinden via een persoonlijk ontwikkelingsplan, maar je zal tegelijkertijd af en toe alle hoeken van de kamer zien. Indien nodig kan iemand een extra masteropleiding volgen aan de universiteit, of een opleiding rond inter-persoonlijke vaardigheden. Iedereen trekt elkaar mee. Zie het als een olievlek, waarbij een aantal bezielers de anderen besmetten. Zo creëren we een start-upeffect. We hebben bijvoorbeeld onze afdelingen gerenoveerd op zeven maanden. De keuze voor het meubilair kwam van onze ergotherapeuten slash ergo-nomen. Ze vergezelden ons naar leveranciers en mochten zelf keuzes maken.”
Op technologisch vlak geldt één basisregel: er wordt enkel geïnvesteerd in apparatuur met toegevoegde waarde. “Zoals onze Zero G (gravity) wall: een duur apparaat dat aan een harnas gemonteerd wordt aan het plafond waardoor mensen zonder gevaar kunnen stappen. Zo leren ze omgaan met oneffenheden in voetpaden en andere hindernissen. Maar een goed uitgeruste therapiekeuken is even belangrijk. Onze ergotherapeuten gaan trouwens ook met een busje aan huis bij de cliënten. Je mag ons gerust voortrekkers noemen. Soms bellen andere zorgorganisaties ons om te vragen hoe wij het aanpakken.”
Een nieuwe website, een nieuwe naam
Soms schuilt innovatie ook in kleine zaken. “Onlangs hebben we onze website compleet vernieuwd in eigen beheer. Voor een revalidatie-ziekenhuis is dat vrij uniek. Outsourcing kost heel veel geld en nu hebben we de touwtjes in eigen handen. Zo willen we innovatie doortrekken naar alle lagen van de organisatie”, besluit hij. “Binnenkort komen we ook met een nieuwe naam omdat onze drive niet meer overeenstemt met de oude naam. Ook daar creëren we een multidisciplinaire werkgroep van tien werknemers, van artsen tot schoonmaak- en keukenmedewerkers.”
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
Wil je graag op de hoogte blijven van het laatste nieuws bij
Dag v/d Zorg? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.
Zorg is warm & inclusief
Zorg is … warm & inclusief
Empowerment als grote drijfveer
De drijfveer in Kasterlee, onderdeel van Het GielsBos, focust op de inclusieve ondersteuning op maat voor zo’n 95 jongeren en volwassenen met een beperking. Ans Gevers, teamleider: “We willen hen echt empoweren.”
Ans Gevers: “In Het GielsBos wonen zo’n 330 cliënten met een ernstige meervoudige beperking, maar met de drijfveer focussen we op externe, niet-residentiële cliënten die thuis (bij ouders, broers of zussen) of zelfstandig wonen. Onze cliënten hebben allemaal een lichte, matige of ernstige mentale beperking. De drijfveer heeft drie pijlers: het dagcentrum, een mobiel team dat cliënten thuis begeleidt en een team dat aan jobcoaching doet.
Inclusief en huiselijk
“Binnen onze dagopvang hebben we een heel divers aanbod, zowel binnenskamers als buitenshuis. Elke voormiddag is er een atelier koken, zo maken we dagelijks verse soep. We gaan naar de bib in Kasterlee, we zwemmen, we wandelen, gaan paardrijden of bezoeken de ‘oases’, interactieve belevingsruimtes op Het GielsBos in Gierle. We onderhouden onze eigen tuin en serre. In onze creatieve ateliers maken we kaartjes, gieten we kaarsen, maken we keramiek. We hebben voor onze cliënten individuele ondersteuningsplannen (IOP’s), waarbij we doelen vastleggen voor de volgende drie jaar.”
Werk geeft zin
In de drijfveer vind je ook jobcoaches die cliënten helpen bij het vinden van een job op vrijwillige basis. Ans: “We begeleiden hen op de werkplek. Ze krijgen een vrijwilligerscontract waarbij ze dan vaak ‘in natura’ een vergoeding krijgen, zoals deelname aan feestjes, een attentie voor hun verjaardag …
Ook de werkgevers zijn heel dankbaar om met onze cliënten te werken, die heel gefocust en gemotiveerd zijn. Ze helpen bij brouwers, in restaurants, scholen, keukens in rusthuizen, bij gemeentediensten, noem maar op. We zoeken ook gericht binnen het interesseveld en de vaardigheden van onze cliënten, die zo hun wereld en netwerk vergroten.”
Mensen in gang zetten
Het mobiel team, ten slotte, begeleidt cliënten om binnen een domein wat meer zelfstandigheid te verwerven. Denk aan het huishouden, structureren van dag en week, invulling van vrije tijd … “Eigenlijk proberen wij met al onze initiatieven mensen in gang te zetten, in beweging te krijgen. Vandaar ook onze naam. Ons logo is een veertje of pluimpje op het water. We zijn er dus om hen mee te ondersteunen in alle facetten van hun leven”, besluit Ans Gevers.
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
Wil je graag op de hoogte blijven van het laatste nieuws bij
Dag v/d Zorg? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.
Zorg is inclusief
Zorg is … inclusief
Verschillen omhelzen, harmonie creëren
Korian zet in op de kracht van diversiteit en inclusie
Bij Korian, een organisatie die actief is binnen ouderen- en thuiszorg, wordt veel belang gehecht aan diversiteit en inclusie. Met ruim 10.000 werknemers over heel België kan dat ook moeilijk anders. Daarom werkte het bedrijf een heus diversiteitsplan uit dat zijn effect toont op elk niveau.
“Iedereen is gelijkwaardig, ongeacht afkomst, huidskleur, religie, gender, leeftijd … We zien diversiteit dan ook echt als een sterkte, maar lopen soms aan tegen grenzen omwille van de verschillen in waarden en normen, eigen aan elke cultuur”, vertelt hr-medewerker Celine Claes. “Daarom startten we in 2019 met een diversiteitsplan voor onze Brusselse huizen, waarbij we focusten op structurele en duurzame acties inzake personeelsbeleid, rekrutering en communicatie op zowel intern als extern vlak.”
En daar werd de organisatie voor beloond. Zo kent het Brussels Gewest jaarlijks een diversiteits-label toe aan werkgevers die de verschillen op de werkvloer erkennen, respecteren en waarderen. “Dankzij ons ambitieus diversiteitsplan mochten wij dat label in 2022 voor het eerst in ontvangst nemen”, zegt woordvoerder Lieve Van Boxem trots.
“Als deel van dat plan richtten we een werkgroep op waarin medewerkers met verschillende functies en achtergronden werden betrokken. Met hen gingen we in gesprek over wat diversiteit en inclusie inhoudt. De resultaten van deze gesprekken waren zo boeiend en verrijkend dat ze bij Korian iets organisatiebreed in gang hebben gezet. We beseften immers dat inzetten op diversiteit niet enkel belangrijk is in Brussel, maar in heel België”, gaat Celine verder.
“We zijn dan ook aan de slag gegaan met het uitschrijven van een nieuw diversiteitsplan dat in mei vorig jaar van start ging en zal lopen tot 2025.
In dat kader besloten we om de inzichten die we tijdens het eerste plan opdeden verder uit te diepen tijdens rondetafelgesprekken met medewerkers uit alle lagen van onze organisatie, maar ook met bewoners en hun familie. Al onze leidinggevenden en vertrouwens-personen kregen een workshop rond omgaan met diversiteit, we betalen de eerste lessen Nederlands en bieden taaltrainingen aan voor nieuwe medewerkers die de taal willen leren. Daarnaast voorzien we ook informaticalessen om de digitale kloof te overbruggen.”
Sinds de organisatie extra inzet op diversiteit en inclusie, merken ze dat er op zowat alle niveaus veel meer aandacht voor is en rekening mee wordt gehouden. “Zo organiseren verschillende huizen geregeld een multiculturele dag of week waarin medewerkers en bewoners onder meer voor elkaar koken of iets anders delen uit hun cultuur. En zowel in het hoofdkantoor als in de huizen zelf zetten we echt in op het aanwerven van een divers team. Diversi-teit is er en we willen daar vanuit onze visie en missie een positief verhaal rond creëren. Iedereen is hier welkom”, besluit Lieve.
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
Wil je graag op de hoogte blijven van het laatste nieuws bij
Dag v/d Zorg? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.
Zorg is warm & inclusief
Zorg is … warm & inclusief
“Integreer mensen met een beperking
in de maatschappij”
HONK: ouders bouwen een thuis voor hun kinderen met beperking
Het Leuvense project HONK mag je gerust uniek noemen. Ouders van dertien jongeren met een beperking verenigden zich en bouwden zelf een kleinschalige (t)huis voor hun kinderen. Een werk van lange adem, maar de voldoening is groot. Loes Haegemans, projectbegeleider inclusie: “Onze HONKers vormen een hechte bende.”
Er was eens een groep van dertien kinderen met een verstandelijke beperking die naar dezelfde school voor buitengewoon onderwijs ging, Ter Bank in Leuven. Het werd een hechte vriendengroep. Toen de school op zijn einde liep, maakten de ouders zich zorgen over de toekomst van hun kinderen. Een plek in een ‘gewone’ gehandicaptenvoorziening was onzeker en ze zouden nooit allemaal samen kunnen blijven. Zo zag in 2014 HONK vzw het levenslicht, geboren uit overtuiging én veel goesting bij de ouders én kinderen. Hun missie? Een echte thuis, in een buurt die hen kent en opneemt.
Veel in hun mars
Nadat de oudergroep jarenlang een pand huurde in een sociale wijk in de Leuvense binnenstad werd in februari 2023 de bouw afgerond van een eigen, gezamenlijke woning op de Hertogensite, hartje Leuven. Een weloverwogen keuze, maar een woonst midden in de stad betekent ook een aardig kostenplaatje. Om dit rond te krijgen werd coöperatieve HONKinvest opgericht, waardoor er aandelen konden gekocht worden door het netwerk van Honk. Deze crowdfunding, samen met de inbreng van de ouders, giften en sponsoring hebben de bouw mogelijk gemaakt.
HONK organiseert een volwaardig aanbod dagactiviteiten en er werken elf dagbegeleiders (6 VTE). Sinds september 2023 verblijven de HONKers er een midweek en zijn er ook vier nachtbegeleiders in dienst. “Bedoeling is dat ze uiteindelijk permanent bij ons wonen”, vertelt Loes. Ze is sinds 2,5 jaar een van de begeleiders bij HONK. “Onze HONKers zijn nu tussen 20 en 32 jaar. De ouders wilden vooral dat hun kinderen zelf beslissingen konden nemen over hun leven. Via deze vorm van kleinschalig, huiselijk wonen werkt dit wonderwel. Weliswaar altijd onder begeleiding. Ook het zorgpersoneel van Familiehulp ondersteunt dagelijks de werking. De HONKers hebben een beperking maar ook veel talenten die we proberen in te zetten op vlak van werk en vrije tijd. Ze bewijzen dag na dag dat ze veel in hun mars hebben.”
Connecteren met de buurt
Ze zoeken ook een eigen plek in de samen-leving: via begeleid werken of vrijwilligerswerk. Denk aan logistieke taken in een school of broodjes smeren in een broodjeszaak. Ze sporten samen, gaan naar het toneel, de bib, musea, circusschool … Daarnaast is er ook de HONKantine, een eetcafé aan de Leuvense Vaartkom in de Maakleerplek. De jongeren runnen dit onder begeleiding elke woensdag: eten klaarmaken in de keuken, opdienen en achter de toog staan.
“HONK staat open voor nieuwe activiteiten en samenwerkingen”, weet Loes. “We willen zichtbaar zijn in de buurt en de stad. We proberen activiteiten op te zetten samen met de buurt: samen zwerfvuil opruimen, samen badmintonnen, samen bewegen met de bewoners van ‘Dijlehof’.”
“We zijn overtuigd dat zorg op maat de enige mogelijke weg is naar een fijn en aangepast leven. Tegelijkertijd maakt dit de werking indivi-dueler en dus ook duurder. Solidariteit is een van onze basisprincipes. Niet iedere HONKer heeft al een persoonsvolgend budget, niet iedereen heeft hetzelfde budget, dus leggen de ouders de budgetten van hun kinderen samen om aan elke HONKer een evenwaardig en zinvol aanbod te kunnen geven. Eigenlijk zou iedereen recht moeten hebben op deze vorm van samenwonen. Eén ding is zeker: mensen met een beperking bloeien veel sneller open in kleine groepjes. En integreer hen in de maatschappij, bij alle lagen van de bevolking.”
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
Wil je graag op de hoogte blijven van het laatste nieuws bij
Dag v/d Zorg? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.
Zorg is warm
Zorg is … warm
De keuken centraal, zoals thuis
Afgelopen zomer opende Zorgbedrijf Antwerpen WZC Eksterlaer in Deurne-Zuid. Wat dit woonzorgcentrum zo bijzonder maakt, zijn de huiselijke open keukens waar bewoners en medewerkers samen in de pannen roeren. “Zo’n keuken vol pruttelende potten en lekkere geuren zorgt voor een echt thuisgevoel.”
“Een vijftal jaar terug dachten we bij Zorgbedrijf Antwerpen na over hoe we van onze woonzorgcentra echte gemeenschappen konden maken. Tijdens die gesprekken realiseerden we ons dat een woonzorgcentrum in de kern lijkt op een mini dorp. Dus begonnen we te brainstormen over hoe we het gewone dorpsleven in onze woonzorgcentra konden weerspiegelen”, vertelt buurtzorgmanager Jan Henderieckx.
“We besloten de verschillende medewerkers te groeperen op basis van hun beroep, net zoals in een dorp. Zo creërden we een groepspraktijk met een team van verpleegkundigen, kinesisten, diëtiste, logopediste en thuisverpleegkundigen. Daarnaast is er ‘de middenstand’ met horeca, winkels en logistiek personeel. Zorgkundigen, ergotherapeuten en animatoren vallen dan weer onder de categorie Wonen & Leven.”
Koken werd in eerste instantie als horeca en dus onderdeel van de middenstand gecategoriseerd. Maar daar was niet iedereen het mee eens. “Volgens een collega hoorde koken bij Wonen & Leven; want de meeste mensen die in een gewoon dorp wonen, gaan ook niet elke dag op restaurant. Diezelfde avond schotelde mijn echtgenote – die heel wat talenten heeft maar absoluut niet kan koken (lacht) – me een topgerecht voor. Ik wist niet wat ik meemaakte, feliciteerde haar uitgebreid en vroeg haar hoe ze dat voor mekaar had gekregen. Bleek dat ze ons geabonneerd had op een maaltijdbox. Toen ging bij mij een lampje branden: wat als we nu eens het concept van zo’n maaltijdbox namaken in onze woonzorgcentra?”
En zo geschiedde. Jan mocht met goedkeuring van de directie een testproject uitwerken. “De eerste resultaten waren veelbelovend, maar toen strooide COVID-19 roet in het eten en moesten we het project on hold zetten. Intussen vorderde de bouw van ons nieuwe woonzorgcentrum Eksterlaer en besloten we de sprong te wagen door op elk verdiep een huiselijke open keuken te installeren.
Zes maanden geleden gingen we dan ook écht van start, en gelukkig bleken de positieve resultaten van het korte testproject geen beginnersgeluk. Natuurlijk waren en zijn er hier en daar nog wat kleine uitdagingen, maar die overbruggen we wel. Zo’n keuken vol pruttelende potten en lekkere geuren zorgt voor een echt thuisgevoel. En ook de groeps-dynamiek vaart er wel bij, want bewoners en medewerkers staan samen achter het fornuis en doen ondertussen een babbeltje om nadien gezellig aan tafel te schuiven. Geen betere manier om een band te creëren!”
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
Wil je graag op de hoogte blijven van het laatste nieuws bij
Dag v/d Zorg? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.
Zorg is innovatief & preventief
Zorg is … innovatief & preventief
Van fingerfood tot beweegatelier
Van originele fingerfoodrecepten tot een preventief beweegatelier: bij woonzorgcentrum Maria Rustoord in Ingelmunster houden ze van een zorguitdaging. Een blik op drie bijzondere projecten.
Niet enkel chef-koks en BV’s komen graag creatief uit de hoek met eten, ook bij Maria Rustoord in Ingelmunster lusten ze er wel pap van. Nadat ze in de prijzen vielen bij de Koning Boudewijnstichting met hun project ‘Een koekje van eigen deeg’ (2016), kwam in mei 2023 hun tweede boekje uit ‘Hapklaar beetgaar 2’ met fingerfoodrecepten voor jong en oud. Jolien Lammertijn, stafmedewerker Kwaliteit en Innovatie: “Het eerste boekje bleek een groot succes te zijn. We hebben een team van ergotherapeuten die opleidingen en workshops geven aan alle geïnteresseerden in het fingerfoodconcept met als ultieme doel fingerfood te integreren in de samenleving. Als bewoners niet meer zelfstandig konden eten met bestek, werd het maaltijdgebeuren al snel overgenomen. Fingerfood maakt het mogelijk terug zelfstandig te eten waardoor ze meer genieten van de maaltijd. Iedereen staat honderd procent achter dit project bij ons.”
150 minuten per week bewegen
Naast het kinelokaal richtte het WZC in 2022 ook het beweegatelier op, een mooie ruimte waar men met een team van beweeg- en kinesitherapeuten, de bewoners dagelijks begeleiden. “Onze missie? Bewoners in beweging krijgen en houden. Het is niet eenvoudig om voldoende kinesisten te overtuigen om in een woonzorgcentrum te werken. Daarom is een combinatie met het beweegatelier, waar bewoners dagelijks kunnen langskomen om individueel te bewegen, ideaal. We stimuleren de bewoners ook met zwemmen, bowlen, spel, wandelen en fietsen met onze duofiets of VeloPlus. Zo kan de kinesist zich echt toespitsen op zijn specifieke taken zoals revalidatie-oefeningen of ademhalingskine. Het is ook een laagdrempelige manier om sociaal met elkaar in dialoog te gaan. Senioren zouden 150 minuten per week moeten bewegen, een uitdaging die wij met plezier aangaan!”
“Senioren zouden 150 minuten per week moeten bewegen,
een uitdaging die wij met plezier aangaan”
Mist rond dementie verdrijven
Een ander succesrecept is De Misthoorn, een thuiszorgondersteunende dienst die mensen met dementie en hun mantelzorgers extra wil bijstaan. “We geven info en advies aan iedereen met vragen rond dementie, geven emotionele ondersteuning bij verliesverwerking, enz. We gaan op huisbezoek en werken echt op maat van elke gezinssituatie. We zetten hulpmiddelen in, organiseren koffietafels voor lotgenoten én gaan in dialoog met onze handelaars, want zij komen ook in contact met mensen met dementie. Door mensen met dementie naar het dagcentrum te brengen, kan je de mantelzorgers ook wat ontlasten.”
Bij dit woonzorgcentrum gaan ze in ieder geval geen taboe uit de weg. “We hebben naast referentiepersonen dementie ook referentiepersonen ‘relaties, intimiteit en seksualiteit’. Elke bewoner heeft een privacy deurhanger. Als die aan de deur hangt, komt er niemand binnen”, besluit Jolien fijntjes.
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
Wil je graag op de hoogte blijven van het laatste nieuws bij
Dag v/d Zorg? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.
Zorg is inclusief & ambitieus
Zorg is … inclusief & ambitieus
De natuur ontdekken met een maangids
De Maanwandelaars vzw leidt mensen met een mentale beperking op tot g-natuurgids
De Maanwandelaars is een vzw die ondersteuning biedt aan volwassenen met een verstandelijke beperking. Dat doen ze op verschillende manieren en plekken. Zo is er onder meer De Kiem, een natuur-educatief project waarbij de deelnemers worden opgeleid tot G-natuurgids – beter bekend als Maangidsen – en bezoekers meenemen naar hun prachtige stukje natuur in Vremde.
De Kiem maakt deel uit van het dagcentrum Den Buiten, waar alle activiteiten in het teken van de natuur staan. “Den Buiten werd officieel geopend op Dag van de Zorg 2017 en bevindt zich aan de rand van het Boechoutse natuurgebied Molenbeekvallei. Deelnemers zorgen er voor de dieren, onderhouden de dierenweides en beleeftuin en verwerken natuurproducten zoals goudsbloemzalf, gedroogd fruit en appelsap. We gaan elke namiddag samen met hen op wandel in de nabijgelegen bossen en merkten daarbij dat veel van onze gasten grote interesse hadden in de diverse planten en dieren. Daaruit ontkiemde in 2021 ons natuur-educatief project met natuurmuseum De Kiem”, vertelt Inge Stevens, die verant-woordelijk is voor het project, met een knipoog.
“De gasten die aan dit project deelnemen, worden in samenwerking met Natuurpunt opgeleid tot G-natuurgids – maar wij noemen hen graag Maangidsen. Elke dinsdag en donderdag ontvangen we groepen van scholen, bedrijven, verenigingen en andere voorzieningen om samen met hen de Molen-beekvallei, de buitenklas, ons natuurmuseum en de beleeftuin te ontdekken. Maar we gaan ook op locatie, naar Studijo BOS in Schoten en woonzorgcentra in de buurt, om te vertellen over de natuur in al haar facetten. Met dit aanbod willen we de kloof verkleinen tussen mens en natuur enerzijds en die tussen ‘gewone’ mensen en mensen met een
beperking anderzijds.”
“Een inclusieve samenleving is van groot belang voor ons, en dit project is
een mooi voorbeeld van hoe we daaraan proberen bijdragen”
Philippe was een van de eerste Maangidsen en is bijzonder enthousiast over zijn functie als natuurgids: “In het begin vond ik het heel spannend. En ook nu soms nog. Maar het is heel plezant. Ik geef het liefst rondleidingen aan kinderen.” Inge valt hem bij: “Philippe is onze sporenman. Zo heeft hij een – intussen al behoorlijk dik – boekje waarin hij verschillende veren verzamelt. Hij ontwikkelde ook een spelletje voor de bezoekers met toiletjes.” Philippe glimt van trots. “Dat is waar”, zegt hij. “In de toiletjes ligt kaka van verschillende dieren. De kinderen moeten dan raden van welke dieren de kaka is!”
“Je hoort het: op een leerrijke en toegankelijke manier zetten we maximaal in op natuur-beleving”, lacht Inge. “Dat doen we ook met speurtochten rond verschillende natuurthema’s gelinkt aan het seizoen, een blotevoetenpad, insectenbingo, kruidenmemory en uiteraard een wandeling in de Molenbeekvallei met een of twee van onze Maangidsen en ondersteuning van vrijwilligers van Natuurpunt. Een inclusieve samenleving is van groot belang voor ons, en dit project is een mooi voorbeeld van hoe we daaraan proberen bijdragen.”
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
Wil je graag op de hoogte blijven van het laatste nieuws bij
Dag v/d Zorg? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.